Położenie i opis pałacu Mieroszewskich w Będzinie

Pałac Mieroszewskich (na­zy­wa­ny rów­nież Pa­ła­cem Gzi­chow­skim) to ba­ro­ko­wo-kla­sy­cy­stycz­ny pa­łac ro­du Mie­ro­szew­skich po­ło­żo­ny w Gzi­cho­wie, dziel­ni­cy Bę­dzi­na przy uli­cy Świer­czew­skie­go 15.

Pa­łac ma dwie kon­dy­gna­cje i am­fi­la­do­wy układ po­koi. W czę­ści cen­tral­nej znaj­du­je się sień, któ­ra pro­wa­dzi od drzwi fron­to­wych do drzwi ogro­do­wych. Z bo­ku znaj­du­ją się scho­dy na pię­tro. We wnę­trzach za­cho­wa­ły się XVIII wiecz­ne po­li­ch­ro­mie. Pod­czas prac kon­ser­wa­tor­skich na prze­ło­mie lat sie­dem­dzie­sią­tych i osiem­dzie­sią­tych XX wie­ku od­kry­to ma­lo­wi­dła przed­sta­wia­ją­cych wiel­kich wo­dzów an­tycz­nych: Han­ni­ba­la, Pom­pe­ju­sza czy Scy­pio­na Afry­kań­skie­go. W sa­lo­nach po stro­nie za­chod­niej od­kry­to sce­ny ry­cer­skich po­je­dyn­ków i me­da­lio­ny por­tre­to­we, na­to­miast w skrzy­dle po­łu­dnio­wym sce­ny po­lo­wań roz­gry­wa­ją­ce się w pej­za­żu, w któ­ry wkom­po­no­wa­no min. za­mek bę­dziń­ski. Pa­łac był nie­jed­no­krot­nie upięk­sza­ny i roz­bu­do­wy­wa­ny, w efek­cie cze­go ma nie­jed­no­li­ty cha­rak­ter sty­lo­wy.

Przed pa­ła­cem znaj­du­je się roz­le­gły pod­jazd pro­wa­dzą­cy do wej­ścia głów­ne­go, po dru­giej stro­nie jest park z po­cząt­ku XVIII wie­ku, z naj­star­szy­mi drze­wa­mi li­czą­cy­mi sto kil­ka­dzie­siąt lat. W par­ku za­cho­wa­ły się ka­mien­ne rzeź­by Ba­chu­sa i Flo­ry wy­ko­na­ne przez Je­rze­go Le­onar­da We­be­ra w 1718 ro­ku. Za par­kiem znaj­do­wał się ogród wa­rzyw­nik, któ­ry zli­kwi­do­wa­no w związ­ku z bu­do­wą osie­dla „Zam­ko­we”. Pa­łac ota­cza­ją oficyny dwor­skie oraz za­bu­do­wa­nia go­spo­dar­cze.

Budowa pałacu przez Kazimierza Mieroszewskiego

Pa­łac zo­stał wznie­sio­ny przez Ka­zi­mie­rza Mie­ro­szew­skie­go w 1702 ro­ku. Jest wzo­ro­wa­ny na ów­cze­snych pa­ła­cach fran­cu­skich. W la­tach trzy­dzie­stych XIX wie­ku prze­ję­ła go ro­dzi­na Sie­mień­skich, na­stęp­nie ro­dzi­na My­ciel­skich, a po po­wsta­niu stycz­nio­wym w po­sia­da­nie pa­ła­cu wszedł ślą­ski po­ten­tat prze­my­sło­wy – Chri­stian Gu­staw Von Kram­sta. Od 1890 ro­ku do wy­bu­chu II woj­ny świa­to­wej w 1939 ro­ku pa­łac był wła­sno­ścią To­wa­rzy­stwa Ko­palń i Hut So­sno­wiec­kich, znaj­do­wa­ły się w nim biu­ra oraz miesz­ka­nia ad­mi­ni­stra­cji To­wa­rzy­stwa. Pod­czas II woj­ny świa­to­wej pa­łac za­ję­ła fir­ma So­sno­wit­zer Ber­gwerks und Hut­ten A. G., w 1945 ro­ku zo­stał prze­ję­ty przez Spół­dziel­nię Rol­ni­czą, któ­ra go­spo­da­ro­wa­ła w nim do lat pięć­dzie­sią­tych XX wie­ku. W związ­ku z przy­go­to­wa­nia­mi do uro­czy­sto­ści 600-le­cia Bę­dzi­na pa­łac pod­da­no czę­ścio­wej kon­ser­wa­cji. Po jej ukoń­cze­niu w 1958 ro­ku utwo­rzo­no tu Dom Kul­tu­ry, któ­ry dzia­łał do lat sie­dem­dzie­sią­tych. Już od po­ło­wy lat sześć­dzie­sią­tych Dy­rek­cja Mu­zeum w Bę­dzi­nie wspól­nie z Wo­je­wódz­kim Kon­ser­wa­to­rem Za­byt­ków czy­ni­ła sta­ra­nia o zmia­nę je­go funk­cji i roz­po­czę­cie kom­plek­so­wej kon­ser­wa­cji ca­łe­go ze­spo­łu pa­ła­co­wo-par­ko­we­go. W mar­cu 1982 ro­ku za­koń­czo­no pra­ce kon­ser­wa­cyj­ne. Obec­nie pa­łac jest czę­ścią Mu­zeum Za­głę­bia. We wnę­trzu znaj­du­ją się zbio­ry ar­che­olo­gicz­ne, et­no­gra­ficz­ne oraz hi­sto­rycz­ne.