Położenie Syberki

Osiedle Syberka zo­sta­ło wy­bu­do­wa­ne na jed­nym ze Wzgórz Ma­ło­bądz­kich (do 300 m n.p.m.) na te­re­nie dziel­ni­cy Ma­ło­bądz) w la­tach 1960–85, po­mię­dzy uli­ca­mi: Cze­ladz­ką, Ma­ło­bądzką, Pił­sud­skie­go i dzi­siej­szą tra­są DK-86 Ka­to­wi­ce-War­sza­wa (gra­ni­ca z mia­stem Cze­ladź). Do po­cząt­ków lat dzie­więć­dzie­sią­tych XX wie­ku no­si­ło ofi­cjal­ną na­zwę osie­dle im. PPR (Pol­skiej Par­tii Ro­bot­ni­czej), któ­ra przez miesz­kań­ców nie by­ła na co dzień uży­wa­na.

Pierw­sze pla­ny zlo­ka­li­zo­wa­nia osie­dla miesz­ka­nio­we­go na wzgó­rzu Sy­ber­ka po­wsta­ły w la­tach pięć­dzie­sią­tych. Pierw­sze naj­ni­żej bu­do­wa­ne do­my by­ły pię­tro­wy­mi bliź­nia­ka­mi (w tym jed­no­ro­dzin­ne), po­tem po­wsta­wa­ły blo­ki trzy­pię­tro­we, a na Syber­ce dol­nej czte­ro­pię­tro­we. Naj­wy­żej wy­bu­do­wa­no dzie­się­cio­pię­tro­we czte­ro­czło­no­we mrów­kow­ce (8 bu­dyn­ków, ul. Skal­skie­go), 2 blo­ki 11–12 kon­dy­gna­cyj­ne oraz 9 blo­ków 13-kon­dy­gna­cyj­nych (ul. 9 Ma­ja, na naj­wy­żej po­ło­żo­nym te­re­nie). Łącz­nie wy­bu­do­wa­no po­nad 13 ty­się­cy izb w tym w 82 wie­lo­ro­dzin­nych blo­kach miesz­kal­nych. Osie­dle za­pla­no­wa­no po­cząt­ko­wo na 20 ty­się­cy miesz­kań­ców, a w koń­cu na 24 ty­sią­ce. Sy­ber­ka jest naj­lud­niej­szą dziel­ni­cą mia­sta.

Za­pla­no­wa­no rów­nież bu­do­wę czte­rech szkół pod­sta­wo­wych (po­wsta­ły trzy, z cze­go jed­ną prze­kształ­co­no póź­niej w Urząd Skar­bo­wy) i dwóch śred­nich (za­wo­do­wej i ogól­no­kształ­cą­cej, któ­re nie po­wsta­ły), kil­ku przed­szko­li, ki­na na 600 osób (plac pod bu­do­wę prze­zna­czo­no na ko­ściół i ple­ba­nię), pa­wi­lo­nu te­atral­no-wi­do­wi­sko­we­go, dwóch bi­blio­tek, dwóch re­stau­ra­cji, ba­ru mlecz­ne­go, ka­wiar­ni z dan­cin­giem, dwóch przy­chod­ni le­kar­skich i trzech ap­tek, dwóch cen­trów han­dlo­wych oraz sta­cji ben­zy­no­wej. Nie­ste­ty, nie­któ­re obiek­ty, zwłasz­cza ze sfe­ry kul­tu­ry i ga­stro­no­mii ni­gdy nie po­wsta­ły. W są­siedz­twie osie­dla, po dru­giej stro­nie tra­sy DK-86 (w gra­ni­cach mia­sta Cze­ladź) znaj­du­je się naj­więk­sze w kra­ju cen­trum han­dlo­we M-1 (Re­al, Prak­ti­ker, Me­dia­Markt i in­ne) (po­łą­czo­ne z osie­dlem kład­ką dla pie­szych nad dro­gą szyb­kie­go ru­chu).

W lip­cu 2008 ro­ku przy ul. Pił­sud­skie­go od­da­no do użyt­ku du­ży pa­wi­lon me­blo­wy. W sierp­niu 2008 ro­ku na od­cin­ku 1300 m pod­ję­to bu­do­wę ekra­nów dźwię­ko­ch­łon­nych (wy­so­kość 5,5–6 m) od ul. Pił­sud­skie­go do Cze­ladz­kiej, izo­lu­ją­cych osie­dle od ru­chli­wej dro­gi eks­pre­so­wej DK-86.

Legenda

We­dług le­gen­dy na wzgó­rzu ist­niał nie­gdyś punkt zbor­ny dla osób zsy­ła­nych na Sy­bir (Sy­be­rię), do któ­rych to tra­dy­cji na­wią­za­ła pa­ra­fia, two­rząc je­dy­ne w Pol­sce Sank­tu­arium Gol­go­ty Wscho­du. Tak więc na­zwa wzgó­rza zwią­za­na jest z XIX-wiecz­ny­mi zsył­ka­mi pol­skich pa­trio­tów przez wła­dze car­skie. Po upad­ku po­wsta­nia li­sto­pa­do­we­go ze­sła­no kil­ka­na­ście pol­skich ro­dzin szla­chec­kich z Li­twy do pra­cy w za­głę­biow­skich ko­pal­niach. Z ca­łą pew­no­ścią na Sy­ber­ce znaj­do­wa­ła się ro­syj­ska ko­mo­ra cel­na. Rów­nież w XIX wie­ku dzia­ła­ła tu nie­wiel­ka ko­pal­nia wę­gla, w wy­ro­bi­skach któ­rej w okre­sie mię­dzy­wo­jen­nym urzą­dzo­no strzel­ni­cę bę­dziń­skie­go 23. puł­ku ar­ty­le­rii lek­kiej (po­zo­sta­ło­ści do dziś).